ΣΥΡΙΖΑ Ροδόπης: “άλλη μία λιγότερη.. Γιατί μιλάμε για γυναικοκτονίες;”

30 Ιουλίου 2021 άλλη μία λιγότερη…

Γιατί μιλάμε για γυναικοκτονίες;

«Ούτε μία λιγότερη», είναι ένα σύνθημα που καθιέρωσε το διεθνές φεμινιστικό κίνημα και δυστυχώς ο θλιβερός χάρτης που γεμίζει με τρομακτική συχνότητα με τόπους εγκλημάτων έρχεται να το διαψεύσει. Διανύουμε τον έβδομο μήνα του χρόνου και ήδη μιλάμε για την έκτη γυναίκα που δολοφονείται από τον σύζυγο της επειδή την αγαπούσε και την ζήλευε… Αυτή τη φορά ο θύτης άκουσε και τις συμβουλές του συνδικαλιστή της ΕΛΑΣ και παραδόθηκε αμέσως ώστε να αυτό να χρησιμοποιηθεί σαν ελαφρυντικό, ενώ ήδη έχει αποκαλυφθεί ότι ζητήθηκε η παρέμβαση της αστυνομίας τις προηγούμενες μέρες χωρίς αποτέλεσμα.

Τα επίσημα στατιστικά στοιχεία κάνουν λόγο για μία γυναικοκτονία κάθε λίγες μέρες ή βδομάδες, ενώ όλα δείχνουν ότι η πανδημία επιδείνωσε την κατάσταση. Αν κανείς προσθέσει και τα υπόλοιπα περιστατικά έμφυλης βίας σεξουαλικής ή μη – ή τουλάχιστον την κορυφή του παγόβουνου που έρχεται στη δημοσιότητα – είναι τρομακτική η διαφαινόμενη πραγματική έκταση του προβλήματος.

Όλο το τελευταίο διάστημα και με αφορμή την επικαιρότητα, είναι όλο και περισσότερες οι γυναίκες που μοιράζονται ότι κάποτε βρέθηκαν στη θέση του θύματος μιας περισσότερο ή λιγότερο σοβαρής επίθεσης. Αλλά τα θύματα δεν είναι τα αδύναμα, άβουλα πλάσματα που κάποιοι παρουσιάζουν, είναι οι φίλες, οι συναδέλφισσες, οι αδερφές, οι σύντροφοι, οι κόρες, γυναίκες που σπουδάζουν, που δουλεύουν, που διασκεδάζουν, γυναίκες δυναμικές, δραστήριες, που κάποιος έσπρωξε, χτύπησε, κακοποίησε λεκτικά ή σωματικά, σεξουαλικά ή όχι, και τις έφερε στη θέση του θύματος. Το ότι δεν ήταν τότε η δική τους «κακιά στιγμή» είναι σε πολλές περιπτώσεις απλά θέμα τύχης.

Γι’αυτό και είναι επιτακτικό πια να πούμε τα πράγματα με το όνομά τους: γυναικοκτονία. Όσοι λοιπόν αρνούνται τον όρο «γυναικοκτονία» αποτρέπουν συνειδητά ή όχι, την αντιμετώπιση του φαινομένου.  Η χρήση του όρου «γυναικοκτονία» στο δημόσιο λόγο, στη χάραξη και υλοποίηση δημόσιων πολιτικών, στην κοινωνιολογία και στην εγκληματολογία είναι κάτι περισσότερο από επιβεβλημένος και αυτονόητος.

Η Σύμβαση της Κωνσταντινούπολης για την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας κατά των γυναικών κυρώθηκε το 2018 και από τη χώρα μας και η οποία προβλέπει ένα ολόκληρο πλαίσιο υποχρεώσεων για τα κράτη-μέρη της, από το επίπεδο της πρόληψης μέχρι αυτό της καταστολής και της τιμωρίας, με ουσιαστικές και δικονομικές ρυθμίσεις. Η ειδική ποινική τυποποίηση του φαινομένου των γυναικοκτονιών θα μπορούσε να έχει τόσο συμβολική/παιδευτική αξία – μέρος των στόχων του ποινικού δικαίου – όσο και ουσιαστική και δικονομική. Έτσι θα συνεπάγονταν κι ένα αυστηρότερο πλαίσιο ποινών για τους δράστες.

Ωστόσο, ο πυρήνας της λύσης βρίσκεται, όπως πάντα σχεδόν, στην πρόληψη. Εξ ου και η επιμονή στο ζήτημα της αναγνώρισης του προβλήματος, του ορισμού και της στατιστικής καταγραφής του, καθώς σχετίζεται με όλη την προσπάθεια ευαισθητοποίησης και πρόληψης: Την ενημέρωση και την κατάλληλη εκπαίδευση αρχών και λειτουργών, την αλλαγή της προσέγγισης του θέματος στο πεδίο του δημόσιου λόγου, την εκπαίδευση ήδη από την παιδική και εφηβική ηλικία, αλλά και σε όλη τη ζωή των ανθρώπων, πάνω στα ζητήματα της έμφυλης ταυτότητας, του σεβασμού και της ισότητας.

Κυρίως όμως, εκτός της πρόληψης στο αφηρημένο επίπεδο, που προχωράει εξάλλου αργά, υπάρχει και η στοχευμένη πρόληψη και αποτροπή, που είναι κρίσιμης σημασίας. Τα διαθέσιμα δεδομένα υποδεικνύουν ότι σε πάρα πολλές περιπτώσεις η γυναικοκτονία δεν είναι η πρώτη εκδήλωση βίαιης συμπεριφοράς του δράστη, αλλά αποτελεί την κορύφωση προηγούμενης άσκησης έμφυλης ή/και ενδοοικογενειακής βίας εκ μέρους του. Έτσι, η ύπαρξη ενός μηχανισμού έγκαιρης και αποτελεσματικής παρέμβασης σε τέτοιες περιπτώσεις πρέπει να είναι απόλυτη προτεραιότητα. Ας μην ξεχνάμε ότι πολλές φορές οι γυναίκες πέφτουν θύματα δολοφονίας όταν ακριβώς προσπαθήσουν να ξεφύγουν από έναν κακοποιητικό σύντροφο ή συγγενή, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις όπου έχουν καταφέρει να ζητήσουν βοήθεια ή καταγγέλλουν την κακοποίηση ή τον βιασμό τους, αλλά ο μηχανισμός δεν κινητοποιείται έγκαιρα και το θύμα αφήνεται απροστάτευτο.

Αυτή τη στιγμή, χάρη στην επιμονή και στους αγώνες των γυναικών, ιδιαίτερα των νεότερων που βγαίνουν με δύναμη στο προσκήνιο, αλλά και χάρη στην αλλαγή νοοτροπιών που επέρχεται και με την πάροδο των γενεών, έχει επιτευχθεί κάτι πολύ σημαντικό : το φαινόμενο της έμφυλης βίας έχει πάψει πια να είναι ένα δευτερεύον ζήτημα, ένα αντικείμενο που θεωρείται ότι απασχολεί μόνο κάποιες φεμινίστριες και μερικές οργανώσεις δικαιωμάτων – γι’ αυτό εξάλλου ενεργοποιεί συντηρητικά αντανακλαστικά και παράγει σημαντική αντίδραση.

Οι μαζικές αυθόρμητες κινητοποιήσεις που οργανώνονται σε διάφορες πόλεις, η πλημμυρίδα των αντιδράσεων, κυρίως μέσω των socialmedia στις επάλληλες υποθέσεις έμφυλης βίας και γυναικοκτονιών του τελευταίου διαστήματος, αλλά και οι εμπειρίες από άλλες χώρες δείχνουν ότι πλέον η διάσταση του φύλου και ιδίως η στάση απέναντι στην έμφυλη βία αποτελεί βασική συνιστώσα της κοινωνικής και πολιτικής ζωής. Γυναίκες και άλλες θηλυκότητες θύματα έμφυλης βίας διεκδικούν ορατότητα, αναγνώριση, ισότητα, δικαίωση και κυρίως λύση.Ήδη, ότι συζητάμε για το θέμα αυτό, είναι η πρώτη και ίσως αποφασιστική μεγάλη αλλαγή.

Επιτροπή Ισότητας Φύλου & Φεμινιστικής Πολιτικής ΣΥΡΙΖΑ Ν.Ε. Ροδόπης

Exit mobile version