Νευροβιολογία και Εκπαίδευση

Νευροδιδακτική

Ο όρος νευροδιδακτική περιλαμβάνει διάφορες προσεγγίσεις προσανατολισμένες στην πρακτική που προτείνουν διδακτικές και παιδαγωγικές έννοιες που έχουν αναπτυχθεί, λαμβάνοντας υπόψη τα ευρήματα της νευροεπιστήμης. Αυτό περιλαμβάνει την πρόθεση να χρησιμοποιήσει τον εγκέφαλο στη μάθηση όπως προορίζεται από τη φύση.

Η νευροδιδακτική είναι μια νέα προσέγγιση στην εκπαίδευση βασισμένη στη συμβολή εκπαιδευτικών, στρατηγικών και τεχνολογιών που εστιάζουν στον τρόπο λειτουργίας του εγκεφάλου. Αυτή η νέα εκπαιδευτική πειθαρχία συνδυάζει γνώση από την νευροεπστήμη, την ψυχολογία κι την εκπαίδευση, με στόχο τη βελτιοποίηση της διδασκαλίας και της μάθησης.

Η νευροδιδακτική μπορεί να οριστεί ως γεφύρωση της πειθαρχίας μεταξύ της νευρολογίας και των εκπαιδευτικών επιστημών, στην οποία η διδακτική ψυχολογία παίζει σημαντικό ρόλο. Πρόκειται για ένα επιστημονικά ανεπτυγμένο σχέδιο, στο οποίο η γνώση που έχουμε για τη λειτουργία του εγκεφάλου πρέπει να συνδεθεί με τη γνώση της μαθησιακής πορείας.

Συγχρόνως η νευροδιδακτική επικεντρώνεται στα σχολεία και στον ακαδημαϊκό χώρο. Πρόκειται για μια δυναμική μάθησης που βασίζεται στη νευροεπιστήμη, σκοπός της οποίας είναι να εφαρμόσει τη γνώση σχετικά με το πώς μαθαίνει ο εγκέφαλος και να εντοπίσει πράγματα που διεγείρουν την ανάπτυξη του εγκεφάλου στο σχολικό περιβάλλον.

Οι λειτουργίες του αριστερού και του δεξιού ημισφαιρίου στη μάθηση

Κάθε ένα από τα ημισφαίρια του εγκεφάλου εκτελεί διαφορετικές λειτουργίες, τις οποίες θα πρέπει να γνωρίζει κανείς για να είναι αποτελεσματική η κατανόηση στην πορεία της μάθησης. Ο εγκέφαλος αποτελείται απο δύο ημισφαίρια, το δεξί και το αριστερό. Στο αριστερό ημισφαίριο βρίσκεται το κέντρο της λογικής, της γλώσσας και της αναλυτικής σκέψης, σε αντίθεση με το δεξί ημισφαίριο, το οποίο είναι το κέντρο των συναισθημάτων, της διαίσθησης και της φαντασίας.

Εάν συγκρίνουμε το αριστερό και το δεξί ημισφαίριο, παρατηρούμε ότι η γλωσσική υπεροχή του αριστερού ημισφαιρίου δεν μπορεί να αντιπροσωπεύσει καμία γλώσσα, χωρίς την συνεργασία των δυνατοτήτων του δεξιού ημισφαιρίου. Άνθρωποι, που έχουν τραυματισμένο το δεξί ημισφαίριο μπορούν μεν να παράγουν προτάσεις με απόλυτα σωστή συντακτική δομή, αυτό όμως δεν σημαίνει ότι ταιριάζουν στην συνολική κατάσταση, καθώς το τραυματισμένο μέρος χάνει βασικά στοιχεία που είναι πολύ σημαντικά για την κατανόηση του τί λέγεται και μπορεί να είναι σημαντικό. Αυτά τα στοιχεία μπορεί να είναι σήματα που δημιουργούνται από μίμηση, εκφράσεις του προσώπου ή από χειρονομίες.

Νευροδιδακτική για εκπαιδευτικούς

Ο άμεσος τομέας εφαρμογής της νευροδιδακτικής είναι φυσικά το σχολείο, το οποίο είναι το κύριο περιβάλλον στο οποίο μαθαίνουν τα παιδιά. Με τη γνώση του πώς είναι ο εγκέφαλος, πώς μαθαίνει, επεξεργάζεται, καταχωρεί, αποθηκεύει και ανακτά πληροφορίες, οι εκπαιδευτικοί μπορούν να προσαρμόσουν το στύλ διδασκαλίας τους με στόχο τη βελτιοποίηση της μαθησιακής πορείας. Πρέπει επίσης να κατανοηθεί ότι η δομή της τάξης, τα λόγια και τα συναισθήματά τους έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην ανάπτυξη του εγκεφάλου των μαθητών και στον τρόπο που μαθαίνουν. Γνωρίζουμε ήδη ότι η γνώση της νευροεπιστήμης βοηθάει πολύ στην τάξη, αλλά πώς εφαρμόζεται η νευροδιδακτική στο πλαίσιο της εκπαίδευσης; Η βάση είναι, οι μαθητές να μην περιορίζονται στη λήψη παθητικών πληροφοριών αλλά να ασχολούνται με αυτές και να συμμετέχουν ενεργά στην ανάπτυξή τους.

Νευροδιδακτική και μαθησιακές δυσκολίες

Η νευροδιδακτική μπορεί να βοηθήσει τους μαθητές με μαθησιακές δυσκολίες. Η γνώση της νευροεπιστήμης δεν βοηθά μόνο στην κατανόηση του πώς μαθαίνει ο εγκέφαλος, αλλά και πώς λειτουργούν οι εγκέφαλοι με μαθησιακές δυσκολίες. Υπάρχουν διάφοροι τύποι μαθησιακών δυσκολιών, από δυσλεξία, διαταραχή ελλειματικής προσοχής – υπερκινητικότητας έως αυτισμό. Με τη βοήθεια της νευροδιδακτικής μπορούν να προσαρμοστούν τα μαθήματα έτσι ώστε να μεγιστοποιηθούν οι μαθησιακές ευκαιρίες για παιδιά που αγωνίζονται να αποδώσουν καλύτερα στο σχολείο. Τόσο σε αυτό όσο και στο σπίτι, είναι θεμελιώδες για τα παιδιά με μαθησιακά προβλήματα να είναι καλά ενημερωμένα για την ατομική περίπτωση. Αυτό βοηθάει στον εντοπισμό των δυσκολιών του παιδιού και το ίδιο θα μάθει πώς μαθαίνει ο εγκέφαλός του. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα οι εκπαιδευτικοί να είμαστε εξοπλισμένοι με εργαλεία για την προσαρμογή των μαθημάτων και να έχουμε επίσης στρατηγικές για την προώθηση της μαθησιακής πορείας.

Αναστασία Κ. Γολγάκη

Ιδιοκτήτρια Κέντρου Ξένων Γλωσσών “Λέξις”

Exit mobile version