Σημαντική παρέμβαση στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής έκανε ο Βουλευτής Ροδόπης της Νέας Δημοκρατίας και Επίκουρος Καθηγητής Συνταγματικού Δικαίου στο Ευρωπαϊκό Πανεπιστήμιο της Κύπρου Δρ. Ευριπίδης Στ. Στυλιανίδης.
Στη σχετική συνεδρίαση παρουσιάζονταν η ετήσια απολογιστική έκθεση 2019 της Ανεξάρτητης Αρχής του Συνηγόρου του Καταναλωτή, από τον Πρόεδρο της Αρχής κ. Λευτέρη Ζαγορίτη.
Ο Ε. Στυλιανίδης ανέδειξε τη σημασία του νεότευκτου δικαιώματος της Ισότητας στην Πρόσβαση στο Διαδίκτυο και δε δίστασε να ασκήσει κριτική τόσο στις Τράπεζες, όσο και σε άλλες εταιρείες που εκμεταλλεύονται τη δεσπόζουσα θέση τους σε βάρος των πολιτών χωρίς να σέβονται τα προσωπικά δεδομένα. Αναλυτικότερα τόνισε:
«Θεωρώ, ότι σήμερα που παρουσιάζεται η Έκθεση του 2019, είναι μία ευκαιρία να διαπιστώσουμε όλοι μαζί εδώ ό,τι δικαιώθηκε μία θεσμική και μία πολιτική επιλογή που έκανε η Επιτροπή μας.Η θεσμική επιλογή, είναι, η δημιουργία αυτής της Ανεξάρτητης Αρχής ως μιας πιο εξειδικευμένης Αρχής σε σχέση με το Συνήγορο του Πολίτη, διότι από τις εξελίξεις αποδεικνύεται ότι το πλέγμα των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων του καταναλωτή, είναι ένα ειδικό κεφάλαιο δικαιωμάτων, τα οποία με ειδική γνώση και σημαντική επιμέλεια, θα πρέπει η πολιτεία να προστατεύει και αυτός, είναι ο ρόλος που ανέθεσε σε αυτήν την Ανεξάρτητη Αρχή.Η πολιτική δικαίωση που συμπληρώνει τη θεσμική, είναι η επιλογή των ανθρώπων που επιλέξαμε να αναθέσουμε διακομματικά αυτήν την ευθύνη, τόσο ο επικεφαλής της Αρχής όσο και όλοι οι συνεργάτες, είναι άνθρωποι της αγοράς, επιστημονικά απόλυτα εξειδικευμένοι, οι οποίοι μπορούν να καταλάβουν και τη σημασία του ρόλου τους και να τον ασκήσουν με πληρότητα και αποτελεσματικότητα, όπως προκύπτει όχι από τις δικές μας διακομματικές -επαναλαμβάνω- διαπιστώσεις αλλά από την αντίδραση της ίδιας της κοινωνίας και της αγοράς, η οποία τους εμπιστεύεται σε πολύ μεγάλο ποσοστό τα προβλήματα, τις ανησυχίες και τις δυσκολίες που συναντά.Αυτό, προκύπτει και από το θεαματικό νούμερο της αύξησης της προσφυγής σε αυτήν την Αρχή κατά 170,6%, όπως προκύπτει από την Έκθεση, από το 2014 που άρχισε να λειτουργεί αυτή η ομάδα μέχρι και το 2019 και φαντάζομαι ότι σήμερα, είναι πολύ μεγαλύτερο. Αυτό είναι η πρώτη επισήμανση.Η δεύτερη επισήμανση που θα ήθελα να κάνω, είναι, ότι είναι πολύ σημαντική η αποτελεσματικότητα της Επιτροπής, όσον αφορά τη μείωση του κόστους της δικαιοσύνης. Το λέω αυτό, διότι όταν το 82,74% των υποθέσεων που ελήφθησαν με τη διαμεσολάβηση της Επιτροπής αφαιρούνται από τους πίνακες των δικαστηρίων, αντιλαμβάνεστε ότι και το φαινόμενο της αρνησιδικίας που βιώσαμε στο παρελθόν και ενδεχομένως σ’ ένα ποσοστό ακόμα να βιώνουμε από την καθυστέρηση επίλυσης δικαστικών υποθέσεων, αντιμετωπίζεται, αλλά και το κόστος της παροχής της δικαιοσύνης, μειώνεται, διότι αυτές οι διαφορές που επιλύονται από την Αρχή, δεν φτάνουν ποτέ στο ακροατήριο.Άρα και το κράτος γλιτώνει λεφτά, αλλά και οι ιδιώτες, οι καταναλωτές-πολίτες και οι επιχειρήσεις. Και αυτό είναι ένα στοιχείο, προόδου και ανάπτυξης. Μάλιστα απ’ ότι βλέπω στα στατιστικά στοιχεία, ο μέσος χρονικός όρος επίλυσης είναι 83 μέρες και αυτό μας δείχνει το πολύ σημαντικό δείγμα ταχύτητας, αν σκεφτούμε ότι μια δικαστική υπόθεση θέλει ολόκληρη δεκαετία πολλές φορές για να τελεσιδικήσει και να δώσει λύση σε ένα ζήτημα.Τώρα θα ήθελα να πάω σε ένα πιο εξειδικευμένο θέμα. Νομίζω ότι ήταν σοφή η επιλογή του συνταγματικού νομοθέτη το 2001, να θεσπίσει το άρθρο -αν θυμάμαι καλά- 5Α, που διασφαλίζει στο Σύνταγμά μας την ισότητα στην πρόσβαση. Γιατί η ισότητα στην πρόσβαση και μέσα στο πλαίσιο αυτού που συζητάμε, συνδέεται απόλυτα με την άσκηση της οικονομικής ελευθερίας, του δικαιώματος της εκπαίδευσης, του δικαιώματος της τηλεργασίας, των εργασιακών δικαιωμάτων δηλαδή και τα λοιπά και τα λοιπά και τα λοιπά. Είχαμε πει τότε ότι είναι υποχρεωμένη η πολιτεία να δημιουργεί ίση δυνατότητα πρόσβασης σε όλους τους Έλληνες στο διαδίκτυο, δηλαδή, στην ηλεκτρονική – στην ψηφιακή πληροφορία. Αυτό, είναι παράλληλα και μία θεσμική επιταγή προς το κράτος, δεν είναι απλά ένα δικαίωμα του πολίτη-καταναλωτή.Σε αυτές τις μέρες που ζούμε λόγω της ανάγκης να προστατεύσουμε τη δημόσια υγεία και το δικαίωμα της ζωής για όλους τους ανθρώπους και φυσικά και για όλους τους πολίτες της Ελλάδος, βλέπουμε, ότι μπορούμε ακόμα να προστατεύουμε το σκληρό πυρήνα άλλων δικαιωμάτων που περιορίζονται αναγκαστικά, όπως το δικαίωμα της οικονομικής ελευθερίας, το δικαίωμα της εργασίας, το δικαίωμα της εκπαίδευσης, γιατί ακριβώς μετατρέπονται στην εφαρμογή τους σε ψηφιακά δικαιώματα.Πάνω από 12, λέτε εσείς στην Έκθεση, πιστεύω αν ευσταθούν τα στοιχεία που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, πάνω από 15% ή 18% αυτήν τη στιγμή, των συναλλαγών, γίνονται ψηφιακά. Αυτό το νούμερο θα το δούμε να αυξάνεται ραγδαία και λόγω της κατάστασης, αλλά ήρθε για να μείνει αυτή η πραγματικότητα, δεν θα φύγει και έχει πολλά θετικά, αλλά έχει και αρνητικά.Ποια είναι τα αρνητικά. Όταν, παραδείγματος χάριν, έχεις όλα τα μέσα, όπως σωστά είπατε, κύριε Πρόεδρε, την πρόσβαση σε γρήγορο ίντερνετ ως μικρή επιχείρηση ή ως καταναλωτής εξυπηρετείσαι. Αν ζεις, όμως, σε ένα απομακρυσμένο ορεινό χωριό ή σε ένα νησί, το οποίο έχει χαμηλές ταχύτητες ή δεν έχει καθόλου πρόσβαση στο διαδίκτυο τότε, πλέον, προσβάλλεται ο σκληρός πυρήνας του δικαιώματος. Άρα, εκεί ξεκινά ο δικός σας ρόλος. Εσείς, λοιπόν, πρέπει να ξεκινήσετε από την υπεράσπιση αυτών των δικαιωμάτων.Εδώ, έχουμε τρία στοιχεία που συναποτελούν συνιστώντα στοιχεία του δικαιώματος. Το ένα είναι να υπάρχει παντού δίκτυο και αυτό βεβαίως είναι, πρωτίστως, υποχρέωση του Κράτους που υλοποιείται μέσα και από τις ιδιωτικές, όχι μόνο μέσα από τις δημόσιες εταιρείες. Άρα, εκεί χρειάζεσαι το αρμόδιο Υπουργείο και την αντίστοιχη άλλη Αρχή για την οποία μίλησα προηγουμένως.Το δεύτερο είναι να μπορεί ο κάθε καταναλωτής, ο κάθε πολίτης, όχι μόνο ο πολίτης, ο καταναλωτής είναι πιο ευρεία έννοια, γιατί μπορεί να είναι και ένας ξένος που ζει στην Ελλάδα, να έχει ηλεκτρονικό υπολογιστή. Δεν είναι αυτονόητο αυτό για όλους. Υπάρχουν Έλληνες πολίτες που δεν έχουν τα χρήματα να αγοράσουν και να έχουν στο σπίτι τους έναν ηλεκτρονικό υπολογιστή. Και δεν μιλώ για έναν υπολογιστή. Όταν εγώ έχω τρία παιδιά, κάθε παιδί, τώρα, χρειάζεται έναν υπολογιστή, όλη την ημέρα και χρειάζομαι κι εγώ για να κάνω τη δουλειά μου. Πρέπει, λοιπόν, να ληφθεί αυτό υπόψιν και να ειπωθεί προς τις εταιρείες. Τουλάχιστον κάποιοι υψηλοί φόροι να «πέσουν» για να μπορεί να υπάρχει πρόσβαση και στο μηχάνημα με το οποίο θα διασυνδεθούμε.Υπάρχει και μια τρίτη διάσταση, η οποία νομίζω ότι καλύπτεται από το άρθρο «5 Α» και πρέπει να υλοποιηθεί, που έχει να κάνει με το ψηφιακό αναλφαβητισμό. Εάν πάω εγώ στη μάνα μου που είναι δασκάλα να διαχειριστεί, τώρα, έναν υπολογιστή μέσω διαδικτύου για να κάνει τη δουλειά της, να πληρώσει ένα λογαριασμό, δεν θα τα καταφέρει καθόλου ή δεν θα τα καταφέρει τόσο καλά όσο θα τα καταφέρει η κόρη μου ή ο γυιός μου. Τι σημαίνει αυτό; Ότι η Πολιτεία έχει την υποχρέωση σε αυτές τις ηλικίες, σε αυτές τις ομάδες, που δεν είχαν την ευχέρεια να αποκτήσουν εξοικείωση με αυτή την τεχνολογία, να την παρέχει κι αυτό πρέπει να το ζητήσετε, να παρέχει δηλαδή ταχύρρυθμα σεμινάρια. Θα είναι αυτά σε όποιους θέλουν για να μάθουν να χειρίζονται απλές καθημερινές χρήσεις. Τους διασφαλίζουν προστατευόμενα δικαιώματα, τα οποία τώρα δεν μπορούσαν να απολαύσουν. Ήθελε να πάρει η γιαγιά τη σύνταξη και επειδή δεν ήξερε να την πάρει με το e-Banking πήγαινε στην ουρά και κολλούσε Covid-19 και πέθαινε. Αυτά πρέπει να τα δούμε, πλέον, συνολικά ως μία πραγματικότητα που ήρθε για να μείνει.Πρέπει, λοιπόν και σε αυτό το σημείο, νομίζω, να κάνετε παρέμβαση.Τώρα βάζω δύο ζητήματα, ίσως τρία, που αφορούν καθημερινές πρακτικές. Με συγχωρείτε, κύριε Πρόεδρε για το χρόνο, αλλά τα θεωρώ σημαντικά.Πρώτον, έχουμε ευρωπαϊκό κανονισμό GDPR προσωπικών δεδομένων, ο οποίος επεβλήθη σε πανευρωπαϊκό επίπεδο, χωρίς να υπάρχουν αντίστοιχες εξειδικεύσεις, ερμηνείες, τουλάχιστον επαρκείς για όλες τις εφαρμογές αυτού του πλαισίου που κρίνεται απαραίτητο. Εγώ θέτω απορίες. Όταν παραγγέλλω κάτι με τηλεμπόριο, μέσα από το διαδίκτυο, ξαφνικά γεμίζει το email μου με διαφημίσεις τέτοιου είδους προϊόντων. Αν πάω να κλείσω ένα ταξίδι, ξαφνικά μου έρχονται προτάσεις για 50 ταξίδια. Τι γίνεται; Ποιος βλέπει τα δεδομένα μου; Ποιος τα διαχειρίζεται; Ποιος βλέπει τις προτιμήσεις μου; Ο τρόπος που τα διαχειρίζεται τα δεδομένα, μήπως σε ορισμένα ζητήματα μπορεί να θίξει και δικαιώματα μου; Ποιος με προστατεύει από αυτό;Δεύτερον, κάθεσαι το μεσημέρι ή το βράδυ και χτυπάει το τηλέφωνό σου. Είμαστε λέει από την «τάδε» εταιρεία που πουλάει ενέργεια και τα λοιπά, που βρήκαν το τηλέφωνό μου; Ισχυρίζονται ότι το πήραν τυχαία. Δεν είναι τυχαία επιλογή. Που το βρήκαν; Εκεί είναι ο δικός σας, ο ρόλος, όμως. Πρέπει να μπείτε, λοιπόν, εκεί, σε αυτή την υπόθεση μέσα για να δούμε τι γίνεται με τα προσωπικά δεδομένα. Διότι, αν κάποιοι μπορούν να συγκεντρώσουν τα προσωπικά δεδομένα και τις προτιμήσεις να είστε σίγουροι ότι σε λίγα χρόνια θα κάνουν πληρέστερη πολιτική από εμάς και δεν ξέρω και προς ποια κατεύθυνση και μιλώ και εθνικά και κοινωνικά και ανθρωποκεντρικά και τα λοιπά.Δεύτερο ζήτημα, Cyber Security. Έχουμε πολλές περιπτώσεις Hacking. Μπαίνουν στο λογαριασμό, αφαιρούν χρήματα από τον τραπεζικό μου λογαριασμό και ψάχνω εγώ να βρω τι έγινε και δεν το αντιμετωπίζει ένας πολίτης αυτό μόνο ή ένας καταναλωτής. Το αντιμετώπισαν και τράπεζες, το αντιμετώπισαν και μεγάλες εταιρείες. Και εδώ πρέπει να υπάρχει αυστηρό πλαίσιο για το κυβερνοέγκλημα, να υπάρξει αστυνομία του διαδικτύου, η οποία σε συνεργασία με τις Αρχές να έχει τη δυνατότητα εφαρμοσμένης πολιτικής.Τρίτη περίπτωση. Κλείσαμε τις εταιρείες, τις μικρομεσαίες εταιρείες. Κλειστές είναι, δεν λειτουργούν. Πληρώνουν, όμως, στις τράπεζες το POS. Αυτό γιατί; Αφού δεν λειτουργούν; Γιατί είναι υποχρεωμένες χιλιάδες μικρομεσαίες ελληνικές επιχειρήσεις να πληρώνουν στις τράπεζες POS τώρα που είναι κλειστές; Πρέπει να το δείτε. Πρέπει να διορθωθεί άμεσα αυτό.Επίσης, κάτι άλλο. Δημιουργεί, βεβαίως, μία πρωτοφανή ισότητα αυτό το σύστημα όλο, το διαδικτυακό, αλλά μπορεί να δημιουργήσει και μία πρωτοφανή ανισότητα σε μικρές επιχειρήσεις που τώρα με τα click away, click inside, «click πάρε και φύγε», δεν ξέρω, εάν έχουν τη δυνατότητα να μπουν στο e-Commerce, στο ηλεκτρονικό εμπόριο; Αν έχουν δηλαδή την δυνατότητα είτε οικονομικά είτε τεχνικά; Λοιπόν, θα πρέπει να δούμε τι μέριμνα πρέπει να ασκήσουμε και για αυτές τις επιχειρήσεις, οι οποίες πρέπει να αποκτήσουν, τουλάχιστον, ίδια δικαιώματα με τις υπόλοιπες και από εκεί και μετά εμπορικά πώς θα το αξιοποιήσουν είναι δικό τους θέμα. Διότι αν εγώ έχω, παραδείγματος χάριν, ένα μικρό εμπορικό κατάστημα στο χωριό μου και μπορούν οι κάτοικοι του χωριού μου να παίρνουν στη μισή τιμή ποιοτικότερο εμπόρευμα μέσα από την τηλεπαραγγελία, αυτόν «τον πεθαίνουν». Εάν, όμως, δώσω τη δυνατότητα σε αυτόν, κάποια πρωτότυπα προϊόντα χειροτεχνίας που παράγονται στο χωριό, να τα πουλήσει μέσα από τέτοιο διαδικτυακό σύστημα στην μεγάλη πανελλαδική αγορά ή στη διεθνή αγορά, τότε του δίνω τη δυνατότητα, όχι μόνο να ζήσει, αλλά και να ξεχωρίσει, λόγω της ποιότητας και του κόστους των προϊόντων ή των υπηρεσιών που αυτός παρέχει, γιατί μπορεί να είναι και ένας επιστήμονας και να παρέχει, ή ένας αρχιτέκτονας, την τεχνογνωσία του, ζώντας σε ένα απομονωμένο νησί της Ελλάδας.Αυτά, λοιπόν, όλα που τα θαυμάζουμε, είναι σαφώς μεγάλες ευκαιρίες, εάν τα αξιοποιήσουμε ως ευκαιρίες, διαφορετικά, μέσα εμπεριέχουν και μια σειρά από κινδύνους. Εγώ θέλω να πω ότι η δουλειά που έχετε κάνει μέχρι τώρα είναι αναμφισβήτητα σωστή, αλλά ήταν δουλειά βάσης. Τώρα, ουσιαστικά, ξεκινά ο δικός σας ο ρόλος και εσείς είστε η Αρχή που είστε ο βασικός υπερασπιστής των δικαιωμάτων, όχι ο τοποτηρητής της εφαρμογής των νέων συστημάτων. Υπό αυτήν την έννοια, λοιπόν, εάν ζητάτε εργαλεία, πρέπει να μας το πείτε, να υποστηρίξουμε και εμείς ως Κοινοβούλιο. Αν ζητάτε εξειδικευμένο προσωπικό ,βεβαίως, θα το κάνουμε. Εάν ζητάτε κατοχύρωση του δικαιώματος να κάνετε Outsourcing στην αγορά για να μπορέσετε να προλάβετε τις ταχύτητες της εξέλιξης, είναι κάτι που πρέπει να το συζητήσουμε.Πάντως, πρέπει να δούμε σε άλλη βάση, από εδώ και πέρα, τον ρόλο αυτής της Ανεξάρτητης Αρχής.Εγώ, θεωρώ ότι η δουλειά που έχετε κάνει και ο απολογισμός που κάνετε, δικαιώνει την εμπιστοσύνη, κύριε Ζαγορίτη, που σας έδειξαν όλα τα κόμματα εδώ και στο πρόσωπο το δικό σας και των συνεργατών σας και δικαιώνει και τη θεσμική απόφαση του πολιτικού συστήματος να δημιουργήσει αυτήν την Ανεξάρτητη Αρχή, γιατί για όλες τις ανεξάρτητες αρχές δεν θα έλεγα το ίδιο.Ευχαριστώ πολύ.
Εδώ το απόσπασμα
